Louis Helschevier werd in Leuven geboren als zoon van een drukker die Hans de Louvain werd genoemd. In Leuven leerde hij het vak van boekbinder. Vandaar reisde hij naar Antwerpen om te gaan werken bij Christoffel Plantijn. Daar was Louis de Louvain zijn roepnaam maar hij heette Louis Elzevier.
In 1563 trouwde hij met Maijke de Verdeijen Verbois. Zijn twee oudste zonen zijn in Antwerpen geboren. Het echtpaar zou zeven zonen en twee dochters krijgen.
Louis werd protestant en vluchtte naar Luik (1567), naar Wesel (vóór 1570)en naar Dowaai (vóór 1575). In 1581 vestigde het gezin zich in Leiden aan het Rapenburg en begon er zijn eigen boekhandel. In 1583 gaf hij zijn eerste boek uit. Louis werd Lodewijk. Samen met zijn vrouw leidde hij zijn zeven zonen op in het boekenvak. Zo legde hij de basis van een succesvolle uitgeversdynastie.
In 1616, het jaar voor zijn dood, is het bedrijf uitgegroeid tot de grootste boekhandel annex drukkerij van Leiden. Vijf zonen waren nog in leven en alle vijf zaten in het boekenvak. Twee zonen bleven in Leiden, twee begonnen samen een winkel in Den Haag en één startte in Utrecht. De kroon op het werk van vader Lodewijk was de benoeming van zijn kleinzoon tot officieel universiteitsdrukker.
Tot 1712 hebben Elzeviers boeken gemaakt en verkocht. Na Louis van Leuven hebben veertien zonen, kleinzonen en achterkleinzonen zijn werk voortgezet. In totaal gaf het huis Elsevier meer dan 2000 boeken uit, waarvan een aantal alleen in Nederland kon verschijnen wegens censuur elders: bij voorbeeld “Discorsi e dimostrazioni matematiche intorno a due nuove scienze attinenti alla meccanica e ai moti locali”, het laatste en wellicht meest invloedrijke boek van Galileo Galilei.
De familie is zo beroemd dat in Encyclopedia Britannica een lemma aan hen wordt gewijd.
De huidige uitgever van wetenschappelijke literatuur Elsevier werd in 1880 opgericht als Elsevier’s Uitgeversmaatschappij in 1880 en werd genoemd naar het uitgeversgeslacht Elzevier. Elsevier begon in Rotterdam maar verhuisde in 1887 naar Amsterdam.
Referenties:
- Wikipedia, de vrije encyclopedie. http://nl.wikipedia.org/
- Bresser, J.P., De gouden eeuw van de Elzeviers: het eerste internationale Nederlandse uitgevershuis, Elsevier, 53ste jrg, nr 45, 8 november 1997,
- Elzevir Family, Encyclopædia Britannica Online, http://www.britannica.com/topic/Elzevir-family
leuvense geschiedenissen 